تفاوت مالیات مستقیم و غیرمستقیم

مالیات در مفهوم کلی، به دو دسته مالیات‌های مستقیم و مالیات‌های غیرمستقیم دسته‌بندی می‌شود. مالیات‌های مستقیم در واقع مالیات‌هایی هستند که مستقیما و بدون واسطه از درآمد و دارایی اشخاص اخذ می‌شود. در حالی که مالیات‌های غیرمستقیم به طرز نامحسوس و غیرمستقیم بر روی قیمت کالاها یا خدمات از مصرف کننده دریافت می‌گردد.

مالیات مستقیم

مالیات مستقیم به مالیاتی گفته می‌شود که بی‌واسطه از درآمد یا دارایی مودیان مالیاتی اخذ می‌شود. این مالیات به وسیله مامورین مالیاتی و به طور مستقیم اخذ می‌شود، به طور کلی تمام کسانی که در ایران درآمد دارند حتی اگر خارج از ایران زندگی کنند مشمول مالیات بردرآمد هستند. حتی کسانی که به کسب و کار اینترنتی مشغول هستند، باید مالیات کسب و کارهای اینترنتی خود را بپردازند. همچنین، کسانی که در ایران دارایی و اموالی دارند نیز برای حفظ و نگهداری از اموالشان باید مالیات بپردازند. مهم‌ترین قانونی که در خصوص مالیات‌های مستقیم به تصویب رسیده است، قانون مالیات‌های مستقیم نام دارد که در سال 1345 به تصویب رسید و پس از آن چند بار اصلاح شد.

الف) مالیات بر دارایی دسته‌بندی های‌گوناگونی را شامل می‌شود که از جمله آن‌های می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1- مالیات حق تمبر: حتما شما هم تاکنون برای رسمیت بخشی به اسناد خود ، تمبر بر روی آن ها چسبانده‌اید. مالیاتی که به واسطه هزینه تمبر از اشخاص اخذ می‌شود، یکی از انواع مالیات‌های مستقیم بوده و مالیات حق تمبر نام دارد.
2- مالیات بر ارث: برای تقسیم اموال بین وراث متوفی ابتدا باید دیون و بدهی های او پرداخت شود که یکی از این دیون مالیات بر ارث می باشد . در واقع هر کدام از وراث به نسبت نوع مال و طبقه ای که از ارث دارند، باید میزان مشخصی از مالیات را برای انجام انتقال ماترک متوفی بپردازند و این مالیات برارث یکی از انواع مالیات‌های مستقیم می‌باشد.

ب) مالیات بردرآمد: به طور کلی تمام اشخاص حقیقی یا حقوقی که در ایران درآمد دارند باید مالیات بپردازند. حتی اگر شخصی در ایران ساکن نباشد یا ایرانی نباشد اما در ایران منبع درآمدی داشته باشد، باید در مهلت ثبت نام اظهارنامه مالیاتی، اظهارنامه خود را ثبت کرده و مالیات بپردازد. همچنین اشخاص حقوقی بابت درآمدهای داخلی و خارجی خود مشمول مالیات می‌شوند. شیوه تعیین مالیات بردرآمد در کشور ما، از جمله مالیات بر اجاره مغازه یا خانه، براساس خود اظهاری است، به این معنا که اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات حساب سود و زیان و درآمد خود را در قالب یک اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی تسلیم می‌کنند. برای اطلاع از نحوه ثبت نام اظهارنامه مالیاتی می‌توانید مقاله ذیل را مطالعه کنید.

مالیات غیرمستقیم

مالیات غیرمستقیم در واقع به مالیاتی اطلاق می‌شود که از تمام شهروندان به صورت نامحسوس اخذ می‌شود. در واقع بر روی اکثر کالاها و خدمات، مبلغی به عنوان مالیات از مصرف کننده دریافت شده که به این نوع از مالیات، مالیات غیر مستقیم گفته می‌شود. از جمله مالیات‌های غیرمستقیم می‌توان به مالیات بر واردات و مالیات بر معاملات اشاره کرد.

الف) مالیات بر واردات: برای حمایت از تولید داخلی و سایر دلایلی که دولت در دستور کار قرار داده است، مالیاتی را از کالاهای وارداتی اخذ می‌کند.

ب) مالیات بر معاملات: در موقع خرید و فروش کالا، مالیاتی از فروشنده دریافت می‌شود و فروشنده در هنگام فروش کالا، این مالیات را از خریدار اخذ می‌کند. مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات بر معاملات می‌باشد.

سوالات متداول