از ارکان اصلی برای فعالیت در عرصه ترخیص کالا از گمرک و انجام امور ترخیص کالا، شرکت در آزمون حق العمل کار گمرک و قبولی در این آزمون است. اگر چه متقاضیان زیادی برای این مجوز وجود دارد، اما زمان برگزاری این آزمون نامنظم است و طی ۱۳ سال گذشته تنها دو باربرگزار شده است و اکنون قرار است طبق حکم وزیر اقتصاد برای ساده سازی صدور پروانه کارگزاری گمرکی این آزمون در آبان ماه ۱۴۰۲ برگزار شود.
به نقل از روابط عمومیگمرک ایران، ابوالفضل اکبرپور زمان ثبت نام متقاضیان شرکت در آزمون کارگزاری گمرک سال 1402، روز چهارشنبه مورخ 3 آبان ماه 1402 آغاز و در ساعت 24 روز سه شنبه، مورخ 9 آبان ماه 1402 از طریق درگاه اینترنتی سازمان سنجش آموزش کشور پایان میپذیرد. زمان برگزاری آزمون، روز جمعه مورخ 17 آذرماه 1402 خواهد بود.
آزمون حق العمل کاری چیست؟
آزمون حق العمل کاری، کارگزار گمرکی یا Customs Broker Exam، آزمونی است که طی آن مهارتهای مرتبط با امور گمرکی و ترخیص کالای افراد، جهت دریافت مجوز و پروانه کارگزاری گمرک برگزار میشود.
حق العمل کار چه کسی است و چه کاری انجام میدهد؟
ترخیص کار یا Customs Broker، فردیست دارای مهارت و تجربه در زمینه مقررات و قوانین گمرکی، که با وکالت از وارد کننده یا صادر کننده، امور گمرکی مربوط به واردات یا صادرات کالاها را در اداره کل گمرک یا دیگر سازمانهای مرتبط انجام میدهد. ترخیص کالا از گمرک در نگاه اول مترادف با حق العمل کار است، اما با یکدیگر متفاوت هستند، ترخیص کار به عنوان وکیل صاحب کالا، کالای دریافتی را توسط وکالت خود ترخیص می کند؛ ولی حق العمل کار شخصاً نسبت به ترخیص کالا از گمرک اقدام میکند و در ترخیص کالا از گمرک نام صاحب کالا ذکر نشده است. با این حال کارگزار گمرک یا همان حق العمل کار به عنوان صاحب کالا شناخته نمیشود و نام او کارگزار گمرک است و لذا او همانند صاحب کالا مسئولیتی در قبال کالا ندارد.
اخذ مجوز کار گمرکی مستلزم رعایت قوانین و مقررات تعیین شده توسط گمرک است. گمرک معمولاً به منظور صدور اظهارنامه گمرکی، کنترلهای گمرکی منظمی را انجام میدهد. کسانی که در این آزمون موفق میشوند کارت عضویت و اجازه کار به مدت ده سال دریافت میکنند. افراد واجد شرایط میتوانند کارگزاران گمرکی مجرب و واجد شرایط را آموزش داده و استخدام کنند و شرکتی به نام شرکت بازرگانی برای ارائه خدمات ترخیص کالا از گمرک و انجام تشریفات گمرکی راه اندازی کنند. با این شفافسازیها مشخص شد که فرد مشمول میتواند کلیه فعالیتهای تجاری و ترخیص کالا از گمرک را به عهده خود یا از طرف شرکت واردات و صادرات خود انجام دهد.

نحوه ثبت نام در آزمون حق العمل کاری گمرک
اطلاعات مربوط به شرایط و زمان آزمون حق العمل کاری گمرکی یا همان آزمون کارگزار گمرکی مانند تمامی آزمونهای رسمی ایران در سایت سازمان سنجش به نشانی sanjesh.org قابل مشاهده است. زمان دقیق و کلیه اخبار مربوط به آزمون حق العمل کاری را از میتوانید از طریق سایت گمرک ایران به نشانی IRICA.IR پیگیری کنید.
منابع آزمون کارگزاری گمرکی سال ۱۴۰۲ اعلام شد!
سرپرست معاونت برنامه ریزی و امور بین الملل گمرک ایران شرایط عمومی و اختصاصی لازم را مطابق موارد مندرج در مادۀ(191) آیین نامۀ اجرایی قانون امور گمرکی را بدین صورت اعلام کرد:
شرایط عمومی
- داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- عدم سوء پیشینه کیفری و قاچاق گمرکی
- التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- ارائه گواهی پایان نظام وظیفه یا کارت معافیت سربازی تا تاریخ قبل از آزمون برای برادران
- عدم جذب رسمی، دائمی و قراردادی داوطلب در یک موسسه دولتی. (بیمه خدمات درمانی کارمند دولت محسوب میگردد، اما کسانی که بیمه آنها تامین اجتماعی میباشد، مشکلی ندارند.)
شرایط اختصاصی
- دارا بودن حداقل بیست و پنج سال تمام تا تاریخ برگزاری آزمون
- دارا بودن حداقل مدرک کاردانی در رشته امور گمرکی و یا کارشناسی و بالاتر در سایر رشتهها
مدارک لازم برای ثبت نام آزمون حق العمل کاری گمرک
جهت شرکت در آزمون حق العمل کاری گمرکی ۱۴۰۲ متقاضیان میبایست ثبت نام خود را در تاریخ اعلامی انجام دهند. در هر دوره اسناد و مدارک مختلفی جهت ثبت نام در این آزمون از علاقه مندان دریافت می شود.
از جمله مدارک و مستندات لازم جهت ثبت نام در آزمون حق العمل کاری گمرک 1402 می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تکمیل تقاضا نامه اینترنتی در سایت سنجش
- پرداخت هزینه ثبت نام به مبلغ 180 هزار تومان
- فایل اسکن شده عکس با شرایط زیر:
1. عکس فرد باید 4*3 باشد و به صورت پرسنلی باشد.
2. عکس حتما در سال جاری گرفته شده باشد.
3. فرمت عکس اسکن شده حتما در قالب JPG باشد.
4. اندازه عکس اسکن شده باید حداکثر 400*300 پیکسل و حداقل 300*200 باشد.
5. تصویر متقاضی عاری از هرگونه لکه، بریدگی، اثر مهر و منگنه باشد.
6. حجم عکس بارگزاری شده حداکثر 70کیلو بایت باشد
7. عکس افراد بدون هیچ گونه حاشیه و یا دورچینی باشد.
8. عکس افراد رنگی و پشت سفید باشد.
9. داشتن حجاب کامل برای خواهران در عکس اسکن شده الزامی است.
نکته: در صورت ارسال عکس غیر مرتبط، ثبت نام فرد مردود اعلام شده و وجه پرداختی در هیچ صورتی برگردانده نخواهد شد.
رعایت هر کدام از شرایط عنوان شده جهت تکمیل فرآیند ثبت نام در آزمون دریافت پروانه کارگزار گمرکی از طرف تمامی متقاضیان الزامی است. از علاقمندان ثبت نام در خواست میگردد پس از تکمیل بارگزاری مدارک، قبل از تایید و ثبت از صحت و کیفیت محتوای بارگزاری شده اطمینان حاصل فرمایند.

زمان و نحوه برگزاری آزمون حق العمل کاری گمرک ۱۴۰۲
برگزاری آزمون کارگزاری گمرکی از وظایف گمرک جمهوری اسلامی ایران است، بنابراین کلیه اطلاعات مربوط به زمان برگزاری آزمون و اخبار مربوط به آن از طریق سایت گمرک ایران به نشانی IRICA.IR قابل پیگیری است. کارت ورود به جلسه حق العمل گمرک جهت مشاهده و پرینت برروی درگاه اطلاع رسانی سازمان سنجش آموزش کشور به نشانی sanjesh.org قرار میگیرد.
نحوه تعیین مراکز برگزاری آزمون با توجه به جمعیت شرکت کننده، استانها و شهرهای پر متقاضی و… است. کلیه مشخصات و آدرس مربوط به مکان و زمان برگزاری آزمون حق العمل گمرک 1402 بر روی کارت ورود به جلسه در قابل مشاهده و دسترسی است. این آزمون در قالب یک دفترچه 120 سوال تستی است که از منابع از پیش تعیین شده و عنوان شده در زمان ثبت نام طراحی و استخراج شده است. ضریب هر سوال برابر با 1 می باشد و در صورت ارائه پاسخ نادرست شامل نمره منفی برای متقاضیان است که در کارنامه و نمره حد نصاب آنان لحاظ می شود. لازم به یادآوری است فرزندان شهدا، جانبازان بالای 25 درصد، رزمندگان دارای حداقل 12 ماه سابقه در جبهه از امتیاز ویژه ای برخوردارند که در نحوه پذیرش و امتیاز آنان تاثیر دارد. افراد دارای شرایط عنوان شده در زمان ثبت نام باید مدارک خود را جهت ثبت در فرم الکترونیکی متقاضیان بارگذاری نمایند.
مصاحبه آزمون حق العمل کاری گمرک
متقاضیان شرکت در آزمون حق العمل کاری گمرک جهت پذیرش باید در آزمون تستی که شامل 120 سوال در یک دفترچه می باشد حد نصاب کافی را کسب کنند. حد نصاب مورد پذیرش در آزمون حق العمل کاری گمرک ۱۴۰۲، حداقل 70 درصد می باشد که نتایج آن توسط سازمان سنجش اعلام خواهد شد. معمولا این آزمون در سال 1402 بدون انجام مصاحبه عمومی یا تخصصی از طرف ارگان های مربوطه برگزار خواهد شد. بدین ترتیب که پس از کسب حداقل امتیاز پذیرش، معاونت توسعه مدیریت و منابع گمرک نسبت به انجام استعلامات پذیرفته شدگان اولیه از مراجع قانونی و ذی صلاح اقدام می نماید.
در این استعلام گیری موارد زیر درخواست میشود:
– استعلام سو پیشینه افراد از قوه قضاییه
– استعلام عدم تخلف گمرکی از مرکز مبارزه با جرایم سازمان یافته و دفتر بازرسی و مدیریت عملکرد
– استعلام مدارک تحصیلی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
– استعلام مربوط به مدارک پایان خدمت یا معافیت داوطلبان مذکر
– استعلام عدم اشتغال در ارگان ها و سازمان های دولتی
– استعلام از ثبت احوال در خصوص سن اعلام شده افراد
افرادی که هر دو مرحله را طی کرده باشند به عنوان پذیرش یافته معرفی خواهند شد. در صورتی که افراد در مرحله اول بتوانند حد نصاب بالایی را کسب نمایند، اما در مرحله دریافت استعلام از مراکز عنوان شده دارای مشکلی باشند به عنوان فرد قبول شده اعلام نخواهند شد.
منابع آزمون حق العمل کاری گمرک 1402
آزمون حق العمل کاری گمرک 1402به عنوان یک آزمون تخصصی در کشور شناخته می شود به همین دلیل منابع و کتاب های مورد سوال در این آزمون از قبل در زمان ثبت نام آزمون حق العمل کاری گمرک ۱۴۰۲ به متقاضیان اعلام خواهد شد، سوالات این آزمون از منابع زیر استخراج خواهد شد. منابع گفته شده مربوط به آزمون سالهای گذشته میباشد.
- تعداد سوالات آزمون: 100 سوال تستی در قالب یک دفترچه از منابع ذیل و با لحاظ نمره
- منفی (یک سوم) خواهد بود:
- قانون امورگمرکی مصوب 1390 و آیین نامه اجرایی آن (45 سوال)
- اصول طبقه بندی کالا (15 سوال)
- قانون مقررات صادرات و واردات و آیین نامۀ اجرایی آن (11 سوال)
- قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و آیین نامههای اجرایی مربوطه (7 سوال)
- اینکوترمز 2020 (6 سوال)
- کنوانسیونهای بین المللی استانبول، TIR و تجدیدنظرشدۀ کیوتو (6 سوال)
- اصطلاحات گمرکی به زبان انگلیسی (5 سوال)
- قوانین و مقررات مناطق آزاد و ویژۀ اقتصادی (5 سوال)
توجه داشته باشید که تمامی قوانین و مقررات بالا به عنوان منابع آزمون کارگزاری گمرک، با آخرین اصلاحات و الحاقات، مدنظر میباشد. همچنین آزمون تخصصی کارگزاری گمرک، صرفاً برای متقاضیان کارگزار گمرکی برگزار میگردد و جنبۀ استخدامی ندارد.
دانلود رایگان نمونه سوالات آزمون کارگزاری گمرک
جهت ورود به صفحه دانلود کلیک کنید.
مجموعه تجارت پویا ارائه دهنده خدمات ترخیص از گمرک در ایران است که زیر نظر ترخیص کاران حرفهای، متناسب با قوانین و مقرارت گمرک جمهوری اسلامی ایران بارهای مشتریان را از گمرک این فرودگاه ترخیص مینماید. این مجموعه علاوه بر خدمات ترخیص، آماده خدمت رسانی به کلیه تجار، بازرگانان و شرکتهای تولیدی در زمینه حمل و نقل بین المللی، واردات و صادرات، مشاوره بازرگانی، مشارکت در واردت و صادرات و… میباشد.
سوالات متداول
1- آزمون حق العمل کاری کمرگ ۱۴۰۲ به چه منظوری برگزار می گردد؟
این آزمون جهت ترخیص کالا های صادراتی و وارداتی نیاز است تا یک فرد خبره فرآیند مربوط به ترخیص کالا و موارد قانونی و مالیاتی را دنبال کند.
2- آزمون حق العمل کاری گمرک ۱۴۰۲ به چه صورتی برگزار میشود؟
امسال آزمون حق العمل کاری به صورت حضوری در سراسر کشور توسط سازمان سنجش برگزار میگردد.
3- پذیرفته شدگان مرحله اول آزمون حق العمل کاری گمرک ۱۴۰۲ پس از اعلام نتایج باید چه اقدامیرا انجام بدهند؟
بر اساس محتویات مقاله، این آزمون فاقد مرحله مصاحبه است و پس از آن از پذیرفته شدگانی که موفق به کسب 70 درصد امتیاز شده باشند صحت سنجی انجام خواهد شد.
4- چرا آزمون حق العمل کار گمرکی منظم برگزار نمیشود؟
اداره گمرک مدعی است به دلیل اشباع بازار و عدم نیاز به صدور چنین مجوزی، آزمون را انجام نمیدهند. ولی این ادعا با تبصره ۲ ماده ۷ قانون مغایرت دارد. در مورد اجرای سیاست کلی مذکور در ماده 44 که صراحتاً هر مرجع مجوز دهنده را از رد مجوز به دلیل اشباع بازار منع میکند. این بدان معناست که فعالان اقتصادی حق ورود به بازار را دارند حتی اگر بازار اشباع شده باشد و حق دارند در مورد ورود یا عدم ورود به بازار تصمیم بگیرند و هیچ مرجع صدور مجوز نیز حق ندارد مجوز اشباع بازار را اعطا نکند.
6- برای ثبت نام در آزمون حق العمل کاری گمرک باید تحصیلات مرتبط داشته باشیم؟
خیر، کافیست مدرک دانشگاهی فوق دیپلم امور گمرکی و یا لیسانس و بالاتر هر رشتهای داشته باشید تا بتوانید در این آزمون شرکت کنید.
7- تاریخ آزمون حق العمل کاری ۱۴۰۲ چه زمانی است؟
طبق بررسیهای به عمل آمده آزمون حق العمل کاری ۱۴۰۲ در 17 آذرماه امسال برگزار میشود.